Zibil kelimesinin kökeninde ‘pislik, çöp, gübre vs.’
yatmaktadır. Yattığı yerden de kalkıp bir yere gitmeye niyeti yok sanırım. Yere
çöp atmanın ‘ayıp’ olduğu toplumlarda, ‘ayıp’ kavramı ‘günah’ kavramı ile bir
günlüğüne yer değişseydi, dünya daha yaşanır bir yer olur muydu sizce? ‘Ayıp’,
ahlâkî bir kavramı temsil ederken; ‘günah’ daha dinî bir kavram gibi geliyor
kulağa. Çoğunluğunun dinî inancı olan bir toplum için varsayım yapılacak
olursa; din ile ahlâkın bir parça değil de, bir bütün olarak ele alınması
gerekmez mi? Yoksa işimize geldiği gibi davranmak, daha mı kolay?
Biraz ‘Empati’
Geçtiğimiz hafta Alsancak’ta, benim de dahil olduğum bir
etkinlik gerçekleşti. Kıbrıs Developments katkılarıyla gerçekleşen ‘16dört16’
isimli etkinlikle; yaşam alanlarının, sanat alanlarıyla birlikte nasıl
kullanılabileceğini ilk kez deneyimleme şansına sahip olduk. Bu sergide,
özellikle Harper Özbirim ve Sadaf Babazadeh’in ortak hazırladığı
enstelasyonların hâlen etkisindeyim! ‘Kapital’ ve ‘Empati’ isimli iki farklı
galeride sergilenen enstelasyonlarla verilmek istenen ortak mesaj; insanların
çevre üzerindeki olumsuz etkileri konusunda ‘empati’ yaratıp, bunu biraz da
rahatsız edici bir biçimde deneyimlemelerine olanak sağlamaktı. Çöplerle dolu
bir salonun ortasına yerleştirilen oturma düzeni ile, gelen izleyicilerin kendi
yaşam alanlarında çöplere ne kadar tahammül edebilecekleri sınandı. Tam da
aslında ‘empati’ yapılması gereken bir konuydu!
‘Kapital’ isimli enstelasyonun vermek istediği mesaj ise;
tamamen salona girdiğinizde kurgulanmış olan ışık-gölge oyunlarıyla, kendinizi
tam da bu çevre bilinci ve sorumluluğunun ortasında buluyorsunuz. Sanırım her
ikisini de ayrı ayrı yerinde görmek, sizin için çok daha açıklayıcı olacaktır.
Geleceği zibil etmeyin
‘Zibil etmek’ bir de ‘değersiz hâle getirmek’ anlamında
kullanılıyor. Yeşil rengin giderek azaldığı ülkemizde; farklı sektörlerin ağaç
katliamlarına ‘seyirci’ kalması veya bu filmde başrol oynuyor olmaları, birgün
hiç ağacımızın kalmayacağını gösteriyor. Çevreyi temiz tutmak kadar, yeşil
tutma konusunda da farkındalık sağlanmalı.
Hiç şüphesiz; bir toplumda, “Yerlere çöp atmayın!”
uyarısının yazılı olduğu levhaların bulunması kadar rahatsız edici birşey
yoktur. Kaldı ki; bu uyarıların yapılmasına rağmen, hiçbir değişikliğin
olmaması ise, bir diğer üzücü unsur olmaya fazla fazla yetiyor zaten…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder